Antipolitiek
De Tweede Kamerverkiezingen lijken vermorzelt te worden onder het corona virus, althans dat lees je in vele commentaren. ´´Mensen houden zich tijdens een financiële of gezondheidscrisis niet bezig met de toekomst of met politiek. Mensen zijn dan niet gericht op verandering maar op overleven. De blik is gericht op het licht aan het einde van de tunnel. En Mark brengt ons die verlichting.”
Mark vindt dat al 10 jaar allemaal prima want hij is, en heeft dat altijd luid verkondigd, een politicus van Niks. Mark Rutte: “Als je last hebt van visie ga dan naar de oogarts” Ongelofelijk dat je daarmee kunt scoren in de politiek. Dat zegt iets over de tijd waarin we leven. Mark kan en wil met iedereen regeren – van PVV tot SP – als het maar leidt tot een regering waarvan hij de manager is. De VVD heeft het al lang niet meer over inhoud of verkiezingsprogramma’s. De VVD is Mark. Regeren is voor Mark een business case. Iedereen moet een beetje aan z’n trekken komen en Mark brengt dit wel tot een goed einde. Geen politiek gedoe, is nergens goed voor. Menig VVD-politicus heeft onder zijn leiding het veld moet ruimen vanwege onoorbaar gedrag. Geen probleem, dat hoort bij het vak. We vervangen de persoon in kwestie. Mark regelt dat.
Politiek
Maar is het wel zo dat we allemaal zo apolitiek zijn geworden? Alles wijst er op van niet! We moeten ons dit alleen nog wat meer bewust worden. Het gist aan alle kanten in de samenleving. Nog nooit deden er zoveel politieke partijen mee aan de verkiezingen, 37 partijen. Er zijn heel veel mensen die ergens wat vinden en daar heel veel inspanning voor over hebben om dat te realiseren. Vroeger speelde dit zich allemaal af binnen een politieke partij. Nu is betrokkenheid zo groot dat men zelf een partij begint. Als je die nieuwe partijen probeert te situeren op de rechter of linker flank komt links er niet eens zo slecht uit. De versplintering bevat dus ook goed nieuws, het is een uiting van grote betrokkenheid. De tegenkant is echter dat het moeilijker is om een vuist te maken. Dat vraagt samenwerking.
Progressieve politiek en de PvdA
De progressieve partijen doen het goed in de verkiezingscampagne. Lilianne Ploumen heeft als kersverse partijleider de smaak goed te pakken. Ze is duidelijk en gericht op samenwerking. Journalisten proberen haar regelmatig voor een oneigenlijk en vruchteloos blok te plaatsen. Zoals de vraag: “De PvdA heeft nu opvattingen die ze tijdens de financiële crisis niet in de praktijk hebben gebracht. Betekent dit dat de PvdA het toen fout heeft gedaan?” Een uitnodiging dus om partijgenoten en partij af te vallen die in een geheel ander crisis hun best hebben gedaan er het beste van te maken. Heel lastig om op dit terugkaarten te reageren. Lilianne is daar duidelijk in: “We zouden wel gek zijn al we geen lessen hadden getrokken uit de vorige crisis”. Probleem is vervolgens, hoe keren we in dit interview terug naar het nu. Sommige journalisten vinden het leuk om het verleden op tafel te houden. Lekker doorzagen en sarren. Heel lastig. Groen Links en D’66 zijn ook heel duidelijk. Sigrid Kaag vind ik erg goed, heeft een duidelijke verhaal en progressieve agenda. Ook gericht op samenwerking. De SP is een apart verhaal.
Progressieve samenwerking
De situatie is duidelijk; er is in de samenleving een grote betrokkenheid op essentiële en progressieve thema’s als klimaat en eerlijk delen. Maar die betrokkenheid zit bij diverse partijen. Om resultaat te boeken is samenwerking geboden. Tot nu toe is dat altijd fout gegaan. Ook hier heeft nakaarten of terugkaarten geen zin. Er zullen nu stappen gezet moeten worden. De PvdA zal een structurele samenwerking aan moeten gaan met Groen Links. Zo mogelijk ook met SP, maar dat zal een moeilijk verhaal worden omdat de dogmatische SP de PvdA nog steeds ziet als haar erfvijand en erg gehecht is aan haar zelfstandigheid. Wel proberen maar niet wachten. Vervolgens een goede samenwerking opbouwen met D’66. Het samenwerkingsblok D’66, Groen Links en PvdA (met eventueel de SP) probeert een regering te vormen met het CDA (en zo nodig met PvdD en/of ChristenUnie erbij). Als dit lukt kan een regering ontstaan met duidelijke – ook progressieve – politieke ambities. Op deze manier kan de politicus van Niks en de Partij van Niks buiten de deur worden gehouden. Misschien dat zij in de oppositiebanken weer eens gaan nadenken over wat een politieke partij eigenlijk is.
Jan Sluiter
