Bed, bad en brood in Amsterdam Oost
Het asielbeleid van het kabinet is niet van de PvdA. En dat is jammer. Vluchtelingen en asielzoekers behoren tot de meest kwetsbare bevolkingsgroepen in Nederland en Europa. En dat de meest kwetsbare bevolkingsgroepen op zijn minst een menswaardige behandeling zouden moeten krijgen, daar zijn leden, kiezers en sympathisanten van de PvdA het over het algemeen wel over eens.
En toch kwam onze partij de laatste maanden vooral negatief in het nieuws als het ging om het Nederlandse vluchtelingen- en asielbeleid. Ten eerste was er de bed, bad en broodkwestie. Na lang overleg tot diep in de nacht kwamen de VVD en de PvdA tot een compromis. Een draak van een compromis. Een kabinetscrisis was afgewend, maar voor weinig uitgeprocedeerde asielzoekers betekende het akkoord een oplossing. Ten eerste is de bed, bad en broodvoorziening geen 24-uurs voorziening. Overdag zwerven de uitgeprocedeerde asielzoekers nog steeds op straat. En dat terwijl deze mensen vaak al jaren op de vlucht zijn, in ingewikkelde asielprocedures verstrikt zijn geraakt en uiteindelijk illegaal in Nederland op straat terecht zijn gekomen. Zij zoeken een rustig, menswaardig bestaan, geen nachtopvang waarbij je dagelijks met je tas spullen op straat komt te staan en nog moet bedenken waar je kan schuilen voor de regen en naar het toilet kan gaan.
Daarnaast is de al zeer beperkte opvang niet onvoorwaardelijk. De gebruikers van de opvang zijn verplicht mee te werken aan hun uitzetting. Degenen die dit niet doen, worden deze eerste levensbehoeften dus ontzegd. Belangrijker nog, deze eis doet geen enkel recht aan de complexiteit van het uitzetten, dat veel verder gaat dan meewerken of niet meewerken. Uitzettingen zijn vaak niet mogelijk omdat documenten ontbreken, landen van herkomst weigeren mee te werken of omdat de IND de herkomst van de asielzoeker in twijfel trekt. Deze mensen kúnnen dus niet zonder meer terug en blijven in Nederland in onzekerheid leven.
Zo kwam het dat eind april 2015 de groep uitgeprocedeerde asielzoekers van Wij Zijn Hier, de groep uitgeprocedeerde asielzoekers die al jaren door Amsterdam trekt, demonstreerde voor het partijkantoor van de PvdA. En dat deed pijn in mijn PvdA hart. Graag zou ik mijn partij zij aan zij zien met deze demonstranten. Terecht spreken zij juist de PvdA aan op het sociale hart, want het zou toch onze partij moeten zijn die iets voor deze mensen zou moeten kunnen betekenen. De vluchtelingen van Wij Zijn Hier kraakten zelfs heel kort een pand in ons eigen stadsdeel, in het Linnaeushof in Oost. Zij konden hier helaas niet lang blijven. Had onze eigen afdeling hier niet toch gelijk te hulp moeten schieten, vraag ik mij wel eens af.
Recenter zijn de voorstellen van de Europese Commissie om 40.000 vluchtelingen te herplaatsen binnen de EU om Italië en Griekenland te ontzien en om nog eens 20.000 personen te hervestigen in de EU. Dit gaat om mensen die nu in vluchtelingenkampen buiten Europa verblijven en door de UNHCR (de vluchtelingenorganisatie van de VN) worden voorgedragen. De PvdA pleit al langer voor dergelijke maatregelen. Een eerlijke, fatsoenlijke Europese aanpak is nodig om de imgratiestromen naar Europa op te vangen. Het is dus goed nieuws dat het kabinet deze voorstellen positief heeft beoordeeld. Ondanks een aantal door de VVD ingegeven mitsen en maren betekent de positieve reactie op de voorstellen een winst voor de PvdA.
Dat neemt niet weg dat de stem van de PvdA over dit onderwerp te weinig naar voren komt. De oppositie heeft, ondanks de positieve beoordeling, kritiek op de reactie van het kabinet op de commissievoorstellen. Nederland zou zich te afhankelijk maken van wat andere lidstaten gaan doen. Ook is de bed, bad en brooddiscussie nog niet vergeten, door mij niet althans. Regeren betekent echter compromissen sluiten, ook over dit onderwerp. En de uitkomsten daarvan zijn niet altijd even fraai.
De VVD kwam afgelopen maart met een geheel eigen visie op het Nederlandse asielbeleid. Een weinig realistische visie. Maar de VVD wist hiermee duidelijk te maken dat er een verschil is tussen het kabinetsbeleid en het meest wenselijke beleid voor de VVD. Het zou geen kwaad kunnen als de PvdA dit voorbeeld zou volgen. Want voor de meeste PvdA’ers, mijzelf inclusief, is het kabinetsbeleid niet het meest ideale beleid. Menswaardige opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers, een realistische oplossing voor mensen die niet uitgezet kunnen worden, inzetten op een eerlijk Europees asielbeid en meer vluchtelingen in Nederland opnemen op basis van hervestiging. Dit verhaal mag meer worden uitgedragen. En als lokale afdeling van de PvdA kunnen wij ook een steentje bijdragen door ons te laten zien als bijvoorbeeld de vluchtelingen van Wij Zijn Hier zich tijdelijk in ons standsdeel vestigen. Dit is dus niet alleen een opdracht aan de landelijke PvdA, maar ook een opdracht aan ons zelf.